Ünlü filozof Sokrates’in adı ile anılan Sokrat Tartışması, öğrencilere soru sorarak öğretme yöntemi olarak ifade edilebilir. Sokrates bu teknik ile öğrencilerin düşüncelerinde bulunan tezatları ortaya çıkarmayı hedefler. Ardından onları sağlam ve makul sonuçlara yönlendirirdi. Sokratik yöntemin temel ilkesi; öğrencilerin eleştirel düşünme, muhakeme ve mantıklarını kullanarak öğrenmelerini sağlamaktır. Bu teknik öğrencilerin kendi “deliklerini” bulmalarını ve ardından onları “yamamalarını” sağlamaktadır.

Sokratik Tartışma Nedir?

SokratikTartışma’nın temeli içeriği öğretmektir. Ancak içeriği öğretirken içerikten çok daha önemli olan birkaç konu daha vardır. Bunlar; eleştirel düşünme ve tartışma becerileri kazanımıdır. Öğrencilere ağır bir metnin inceletilmesine dayanır. Ardından metinleri inceleyen öğrencilere düşünme biçimlerini geliştirici ve farklılaştırıcı sorular yöneltilir.

Sokrat Tartışması, Sokrat Semineri ve Sokratik Yöntem (metod) birbirinden farklı özelliklere sahip olan kavramlardır. Sokrat tartışması, Buldurma Tekniği adı da verilen ve iki aşamadan oluşan bir tekniktir.

Sokrat Tartışması (Buldurma) Yöntemi

Bu teknikte amaç; kişilerin bildiklerinden hareket ederek önceden hazırlanan sorular ile yeni bilgileri öğrenebilmesini sağlamaktır. Sokrates’in felsefi tartışmalarda uyguladığı yöntemin öğretime uyarlanmış şeklidir. Sokrates’in düşüncesine göre tüm bilgiler insanda mevcuttur. Ancak bilgiler uyur. Bilgileri uyandırmak ise eğitimin sorumluluğundadır ve eğitimle gerçekleştirilebilir.  Öğretme ise ancak, soru sorarak yapılır.

Sokrat Tartışması Uygulaması Nasıl Yapılır?

1. Sokrat Tartışması Tekniği’nin ilk aşamasında evet ve hayır soruları ile öğrenci daha önceki öğrendiklerinden şüphe eder bir hale getirilir.
2. Öğretmen ise, öğrenciye meydan okuyarak sorduğu sorular ile öğrenciyi sıkıştırarak zorlar.
3. Soru cevapların ardından öğrencinin, yanlış bilgiyi fark etmesine destek olarak ironi oluşturur.
4. İkinci aşamada ise öğrenci yanlışını fark edecektir. Ardından daha önceden planlaması yapılmış sorular ile doğru bilgiler buldurulacaktır.

Sokratik Tartışma Tekniği, öğrenciyi merkeze alan bir tekniktir. Destekleme ve yardımlar ile öğrencinin düşünme becerilerini zorlayarak farklı bakış açıları ve farklı düşünebilme teknikleri keşfetmesine olanak sağlar. Sokratik Tartışma ile kavramlar daima belirginlik ve netlik arasında gidip gelmekte bulunur ve bu sayede öğrencilerin doğru düşünceyi bulurken harcadığı çaba uzun sürer.

Sokratik Tartışma Metodu, buluş yolu ile öğretim yaklaşımına temel oluşturmaktadır. Eleştirel düşünme, tartışma becerisi gibi kazanımların sağlanmasında oldukça etkin rol oynar. Bu metod ile öğrenci, “öğrenmeyi öğrenir”.

Sokratik Tartışma Yöntemi’nin esas amacı; öğrenciye, bildiği şeyin aslında hiç bilmediği bir şey oldupunu göstermektir. Böylelikle öğrenci eksik ve yanlış bilgiye sahip olduğunu düşünür ve araştırmaya yönelir. Bu yöntemin kullanımında ideal kişi sayısı en fazla 5’tir.